De rationale achter elk principe: een korte motivatie van het principe, het “waarom”.
De implicatie van het principe: wat is het gevolg van dit principe.
De mens is de kritische succesfactor voor een wendbare organisatie.
Rationale: Zonder mensen geen wendbare organisatie. We zijn afgestapt van het concept dat de mens een radertje in een fabriek is die te herstellen, vervangen of verplaatsen is.
In een wendbare organisatie nemen mensen kennis en vaardigheden mee, worden afspraken gemaakt over bevoegdheden, verantwoordelijkheden en wordt de samenwerking in en tussen teams als complexe systemen geoptimaliseerd.
Faciliteer je voor deze mensen, dan faciliteer je voor succes. Mensen worden aangemoedigd mondig te zijn, ze floreren, stellen zich kwetsbaar op, voelen ruimte voor inbreng, worden gehoord, tonen meer initiatieven, innoveren meer, ontplooien hun creativiteit en zijn gelukkiger.
Implicatie: Tevreden medewerkers die zich veilig voelen binnen hun werkomgeving, waarin samenwerking, ontwikkeling en de intentie om elkaar beter te maken centraal staan. Dit bereik je door op psychologische veiligheid en structurele reflectie te sturen en een lerende organisatie te ontwerpen en bouwen.
Dit vereist een doelgerichte en kaderstellende leiderschapsstijl die zich verantwoordelijk voelt voor het creëren en koesteren van een organisatiecultuur waarin Vertrouwen, Veiligheid en Verantwoordelijkheid centraal staan
De organisatie levert duurzame waarde voor klant, medewerkers en ecosystem
Rationale: Klantgericht zijn en klantwaarde creëren is een must. Het aanbod is veelal groter dan de vraag, dus zul je als organisatie moeten blijven ontwikkelen: waarde leveren voor je klant. Vraag jezelf steeds af: waar heeft onze klant behoefte aan?
Duurzame waarde wordt gezien als langdurige waarde, niet uitputtend voor het ecosysteem of ‘de ander’. Duurzaam is ook gelijkwaardigheid. Met oog voor een ieders motivatie in de relatie. De uitkomst van waarde is betekenisvol en rendabel.
Implicatie: De cultuur kenmerkt zich door vertrouwen, geluk, transparantie, gemakkelijker en sneller keuzes maken, lange termijn relaties. Zowel de klant- als de medewerkertevredenheid is hoog.
Leiderschap krijgt een belangrijke taak om organisaties dusdanig in te richten zodat duurzame waarde creëren mogelijk wordt gemaakt. Dit impliceert dat oude patronen, structuren en processen moeten worden losgelaten en nieuwe manieren van sturing en organiseren worden omarmd.
De intentie van de organisatie verbindt alle lagen binnen het systeem.
Rationale: De identiteit van de organisatie ligt besloten in haar intentie: wie we willen zijn als organisatie om onze visie (beoogde doelstelling) en missie (hoe we onze visie willen behalen) gaan bereiken. De intentie inspireert en geeft richting zodat klant en medewerkers zich ermee kunnen identificeren.
De intentie verbindt alle lagen van de organisatie en draagt bij aan een veilige omgeving die klant en medewerkers richting geeft, helpt besluiten te nemen en uitdaagt om continue te verbeteren.
Implicatie: Elk team of afdeling stelt de intentie voor het team vast. Het is van belang dat de intentie van het team of afdeling niet conflicteert met de intentie van het bedrijf en dat de intenties van alle teams samen volledig invulling geven aan de intentie van de organisatie.
Iedereen in de organisatie begrijpt en omarmt de missie van het bedrijf volledig.
Rationale: Doordat iedereen in het bedrijf de missie (de bedoeling) doorleeft en al onze besluiten ten dienste staan van de missie, kunnen wij besluiten op een zo laag mogelijk niveau in de organisatie beleggen. Beslissingskaders zijn helder voor iedereen.
Het doorleven, begrijpen en omarmen van de missie is een essentieel onderdeel van de besluitvaardigheid en de wendbaarheid van de organisatie.
Implicatie: Het is van belang dat elke bijeenkomst start met onze missie. Challenge de doelen van de teams, je eigen gedrag en dat van anderen ook continu aan de missie van het bedrijf. Zorg ervoor dat er geen conflicterende doelen kunnen zijn. Van de mensen die zich niet (meer) herkennen of gedragen naar de missie van het bedrijf wordt afscheid van genomen.
Het basisgedrag van de samenwerking wordt gedreven door de 3V’s: Vertrouwen, Vrijheid en Verantwoordelijkheid.
Rationale: Doordat elk individu en elk team de vrijheid heeft om écht de verantwoordelijkheid te nemen zullen ze het vertrouwen niet misbruiken en meestal de beste besluiten nemen.
Implicatie: Stel de juiste kaders zodat individuen en teams daarbinnen samen de grenzen van verantwoordelijkheid vaststellen en hier afspraken over maken.
Door elk individu en team het vertrouwen en de vrijheid te geven om deze verantwoordelijkheid naar eigen inzicht in te vullen, bepalen zij hoe ze aan de juiste doelen werken en wat de voortgang hierop is. Oude controlemechanismen moeten stoppen om het wendbare systeem optimaal te laten werken.
Het voltallige leiderschap accepteert de consequenties van het gekozen gedachtegoed en is verantwoordelijk dat het noodzakelijke ecosysteem daarvoor ontstaat.
Rationale: Om het maximale succes van een wendbare werkwijze te benutten is het van belang dat het gedragen wordt in de voltallige organisatie, zonder uitzonderingen.
Implicatie: Gedegen inhoudelijke kennis van de wendbare werkwijze op leiderschapsniveau. Zij stellen het voorbeeld in hun houding en gedrag - Vertrouwen, Vrijheid en Verantwoordelijkheid zijn hierin cruciaal. Het leiderschap accepteert alle consequenties van de gekozen werkwijze.
Leiderschap is doelgericht, kaderstellend en van ons allemaal. Het is situationeel, inclusief, verbindend en helpend.
Rationale: Om het hoofd te bieden aan de almaar toenemende complexiteit en constante veranderingen is het zaak om - binnen duidelijke kaders - teams zelf de verantwoordelijkheid te geven.
Daarnaast zijn diversiteit en inclusiviteit belangrijk: ze zorgen voor welzijn waardoor de productiviteit en de prestaties van medewerkers verbetert. Ook heeft het een positief effect op innovatie en zullen werknemers loyaler zijn.
Implicatie: Het gaat niet om top-down leiderschap maar juist bottom-up, waarbij verantwoordelijkheid zo laag mogelijk in de organisatie is verankerd. Dit vraagt om lef en initiatief van de teams om die verantwoordelijkheid ook te pakken.
Leiderschap geeft duidelijke kaders en is dienend, helpend en zorgt voor richting (doelgericht).
Het functioneren van een systeem is afhankelijk van de onderlinge interacties, niet van de separate onderdelen.
Rationale: Door te optimaliseren met focus op het geheel behaal je makkelijker je doel.
Implicatie: Bij veranderingen dien je altijd te kijken naar het effect op het hele systeem. Omdat we vaak het hele systeem niet kunnen overzien is het belangrijk experimenten te doen en daarvan te leren en aan te passen.
In ons systeem waarderen we transparantie waardoor ons systeem middels korte feedback loops kan floreren.
Rationale: Een florerend systeem heeft een (overwegend) positieve impact op alle aspecten zoals organisatie, financiële stabiliteit, mens, product & service, klanten, maatschappij en het ecosysteem.
Vanuit transparantie op dit geheel is het eenvoudiger oordeelvrij een effectief besluitvormingsproces te ondersteunen. Zonder transparantie is inspect & adapt onmogelijk.
Implicatie: Bij het maken van beslissingen nemen we alle aspecten mee. Het systeem floreert omdat we de moed hebben patronen om te buigen naar mogelijkheden voor iedereen. We delen informatie met elkaar die nodig is om het systeem goed te laten functioneren, ook wanneer dit moeilijk is om te doen.
Leiderschap en teams presenteren in volledige transparantie en op kort-cyclische wijze hun voortgang en knelpunten; toepassing van regelmatige inspect & adapt binnen de organisatie zorgt voor een gestructureerde manier om verbeteringen te identificeren, door te voeren en te evalueren.
Medewerkers en teams hebben de vrijheid om te experimenteren met als doel te delen, te leren en te acteren.
Rationale: Door samen te experimenteren, samen te leren en verbeteringen empirisch te onderbouwen, worden objectieve keuzes gemaakt. Hierdoor word je continue beter en zie je wat niet werkt. Uiteindelijk haal je hiermee de maximale waarde uit schaarse middelen.
Implicatie: Teams krijgen tijd en ruimte om samen te experimenteren en te evalueren en meten voortdurend de impact ervan zodat ze objectief kunnen bepalen of het gewenste effect (waarde leveren) zijn bereikt. Ook worden ervaringen uit het (recente) verleden gebruikt om bij te sturen waar nodig.
Om empirisme effectief in te zetten is vertrouwen, kwetsbaarheid en lef cruciaal. De data is om samen te leren en zeker niet om te straffen.
